Scenograf jako projektant ekonomii doświadczeń

W 1998 roku Joseph Pine w swojej książce „The Experience Economy” („Ekonomia doświadczeń”) trafnie przewidział, że firmy w przyszłości będą generować zysk nie tylko przez dostarczanie towarów i świadczenie usług, ale również przez oferowanie klientom doświadczeń. Prawie dwadzieścia lat później w magazynie „Forbes” ukazuje się artykuł „How Millennials Spend their Money”, o tym, że pokolenie dwudziesto- i trzydziestolatków nie chce wydawać swoich pieniędzy jedynie w celu nabywania dóbr, ale woli traktować je jako inwestycję w przeżycia i wspomnienia. Tylko jakie miałyby to być przeżycia? I jak można je stwarzać? Pine w swojej książce udzielił już na te pytania odpowiedzi: firmy musiałyby być zarządzane w sposób podobny teatralnym inscenizacjom – „Staging Business Performances”.

Scenografia

Program telewizyjny „Abstract: The Art of Design”

W tym kontekście stary zawód scenografa zyskuje nowe znaczenie. Ludzie wciąż reagują często ze zdziwieniem: „Scenografia? Co to jest?”. W krajach Europy Środkowo-Wschodniej, takich jak Polska, czy Czechy, scenografia kojarzy się głównie z teatrem i z filmem. Natomiast w Niemczech i w Anglii kojarzona jest w dużej mierze z wystawami, muzeami, a także z architekturą marek, czyli z wszelkimi formami przestrzennymi, które reprezentują i wyrażają filozofię danej marki poprzez architektoniczne rozwiązania.

Scenografia ma swoje źródło w starogreckiej skene. Współcześnie nie ogranicza się tylko do teatru i klasycznej sztuki inscenizacji. Chodzi raczej o interdyscyplinarną umiejętność komunikacji z przestrzeniami i w przestrzeniach. Scenografowie znajdują pracę w różnych dziedzinach, wśród których wymienić można działalność muzealną, marketing, handel,  czy turystykę. Działają przy tym jak reżyserzy – w danej przestrzeni projektują dla jej uczestników doświadczenia.

W Niemczech traktowanie scenografii jako profesji wykraczającej poza dziedzinę teatralną, od ponad dziesięciu lat zaczyna zyskiwać należną jej uwagę. Wzrost zainteresowania tematem widać zarówno w fachowej literaturze, jak i w przestrzeni projektów kulturalnych. Organizatorzy Quadriennale Scenografii w Pradze zajmują się nie tylko pasywno-wojerystyczną inscenizacją sceny, ale również aktywno-partycypacyjnymi działaniami, takimi jak miejskie interwencje i projekty z obszaru site-specific. Boris Kudlička, wieloletni współpracownik Mariusza Trelińskiego i generalny komisarz edycji z 2011 roku, zaprosił do Pragi m.in. Es Devlin. Jest ona scenografką uznaną na całym świecie, która pracuje nie tylko w operze, ale również w bardziej komercyjnym obszarze dla takich gwiazd jak Beyoncé, U2 czy Kayne West. Netflix opowiada o niej w swojej nowej serii „Abstract: The Art of Design”.

PQ_POZVANKA_ZAHAJENI_edited-530x398-1

Quadriennale Scenografii w Pradze

Scenografowie są generalistami wśród projektantów. Multidyscyplinarnie wykształceni działają na granicy sztuki i komercji, designu i architektury, strategii i dramaturgii, analizy i emocji, koncepcji i formy. To, co racjonalne, miesza się z tym, co zmysłowe. Scenografia to przestrzeń harmonijnej gry treści, formy, światła, materiałów, kolorów, dźwięków, a także mediów i ludzi. Umiejętnie wprowadzając storytelling w przestrzeń, scenograf projektuje przeżycia klientów i odwiedzających, budując więzi z daną usługą, marką czy ideą. Ekonomia oparta na towarach i usługach ulega gospodarczej transformacji opartej na doświadczeniach.

Korekta: Patrycja Mucha, Marta Rosół


Dominika_BlaszcykDominika Brunner (z d. Błaszczyk) – scenografka, absolwentka krakowskiej ASP i praskiej DAMU. Współpracowała m.in. z Narodowym Starym Teatrem w Krakowie, Teatrem Dramatycznym w Warszawie czy Teatrem Nowym w Poznaniu. Asystowała Magdalenie Musiał przy inscenizacji w Maxim Gorki Theater w Berlinie. Uczestniczyła w Festiwalu Ars Cameralis 2016 (Instalacja „Peleng”). Pracowała jako scenograf i architekt dla agencji TRIAD Berlin i dan pearlman. Do jej klientów należą m. in.: Światowe Muzeum FIFY w Zurychu, Mercedes-AMG, Europapark Rust, Vodafone Institute, Google, Jägermeister, Klimahaus Bremerhaven. Mieszka w Berlinie.

www.dominikabrunner.com