Poezja dystyngowana

Też tak masz, że czasem lubisz poczuć się inaczej? Zamiast wygodnych spodni wybierasz wtedy klasyczną czarną sukienkę, a obdrapany i wyszczerbiony kubek z herbatą zamieniasz na kieliszek wina?

Tak się czujesz, kiedy otwierasz tomik Stefana Hertmansa „Krajobraz według Carpaccia”.

Wiersze poety są niezwykłe, nawiązują do mitologii w sposób nienachalny, a przy tym oczywisty, choć miejscami zaskakujący, jak w „Marsjaszu”, gdzie nieszczęsny satyr sam obdziera się ze skóry i wypełnia nią umywalkę, żeby na końcu wcisnąć surowe członki „(…) w kontur występującego ze swych brzegów ciała”.

Tomik jest podzielony na pół, ale według tłumaczy, a nie tematyki (przełożyli Jerzy Koch i Sławomir Paszket), co mi bardzo odpowiada, bo nie lubię kluczy i podpowiedzi w trakcie czytania poezji, a właśnie tak odbieram rozczłonkowany na części tomik. Słowo pisane w ten sposób powinno być przyjmowane w całości – żadna fraza nie wzięła się tam bez powodu, a jeżeli czytasz uważnie – zostaniesz nagrodzony.

Brak mi słów, żeby opisać piękno tych kompozycji, delikatność i czułość fraz, misternie splecione łańcuchy pojęć, między którymi cudownie jest przysiąść na chwilę i po prostu się zachwycić. Tak rzadko to robię, a tutaj na każdej stronie czuję miłość do słów, czystą, bo żadne z nich nie jest zbędne, a dla każdego poeta przygotował starannie wypielęgnowane miejsce.

Poniżej kilka miejsc, w którym zatrzymałam się na dłużej. Z metaforycznym kieliszkiem wina w dłoni.

Na schodach dostrzegam / dwa chłodne ramiona o otwartych żyłach. / Kroku nikt nie utuli. / Ale ten ja, tutaj, na chłodnej podłodze kuchni, / nigdy jeszcze ciebie / tak panicznie nie kochał

(„Październik/Krew”)

Wiersze, powiada, to / przeguby między oddychaniem / a myśleniem (…)

(„Wallace Stevens w niedzielę”)

(…) wymiotuje / z obrazu do przodu jak przekrwioną / wizję tego, co musi się jeszcze wydarzyć. / To niepojęte, że / widać było, że ktoś / malując był tak samotny.

(„Death on a pale horse – William Turner”)

(…) kobiece usta głęboko w czarnych sukienkach (…)

(„Dziadki do orzechów”)

Zobacz, co o tomiku mówi jego autor, Stefan Hertmans:

korekta: Paulina Goncerz

S. Hertmans, Krajobraz według Carpaccia, wyd. Marginesy, Warszawa 2016.