Notatki w Ruchu #4: Dance to the noise with David Bowie

„Dance to the noise
Lucy can’t dance but she knows what the noise can do”

Wiadomość o śmierci Davida Bowiego obiegła 10 stycznia cały świat. Ci, którzy wychowali się na jego muzyce, filmach, w których występował, czy po prostu na jego wyjątkowym i elektryzującym wizerunku – ze smutkiem żegnają tę barwną postać. Ci, którzy zasileni medialnym zrywem dopiero poznają Davida Bowiego – równie żarliwie nadrabiają stracony czas. Również my postanowiliśmy na łamach Reflektora pozostawić wspomnienie po tej niezwykłej i ponadczasowej postaci. Choć taniec nie był najważniejszym dla niego medium wyrazu, pod względem zasysania rzeczywistości i różnych środków wyrazu artysta był po prostu nieustraszony. Ciągle wygrywał w wyścigu z przewidywalnością, na nowo się definiując, zmieniając, podążając w coraz to nowe rejony estetyk i nurtów w sztuce. Był w ciągłym ruchu. JEST w ciągłym ruchu. Tańczył ze swoim życiem, nie tylko na scenie.

Zdecydowaliśmy, że o jego twórczości i niezwykłej wyobraźni ruchu, tańca, ekstatycznych i całkiem subtelnych drgnieniach ciała, opowiedzą równie dobrze teksty jego piosenek dedykowane tańcowi. Od najbardziej sławnego „Let’s dance” z 1983 r. – albumu przez niektórych uważanego za kasowy sukces, lecz nie najwyższą artystycznie produkcję, po inne utwory, w których odbija się zawsze ta sama niepowtarzalna mieszanka zabawy, szaleństwa, ale i melancholii, bezkompromisowego podejścia do spraw ważnych, ostatecznych. Jak głosi jedna z obiegowych legend dotyczących „Let’s dance”, Bowie tak skomentował motywację do stworzenia piosenki: „Starałem się stworzyć coś cieplejszego i bardziej humanistycznego niż wszystko, co do tej pory zrobiłem. Mniej akcentować nihilistyczną stronę swoich wypowiedzi”. Piosenka nawiązuje zresztą do brytyjskiego filmu „Czerwone trzwiki” z 1948 r. (reż. Michael Powell, Emeric Pressburger) i znanego motywu z baśni Hansa Christiana Andersena, potwierdzając tylko, iż muzyka Bowiego – ten baśniowy wehikuł – przenosił go w świat fantazji uruchamianej choćby za sprawą pary czerwonych pantofelków. Mimo potrzeby ciepła i prostoty, Bowie zawsze przemycał do swoich utworów choćby nutę niejednoznaczności i przekraczania granic. Oficjalny teledysk do wspomnianego utworu, w reżyserii Davida Malleta i samego Davida Bowiego nie pozostawia w tym względzie złudzeń – Australia, piękno przyrody i naturalnego środowiska życia Aborygenów kontra wkraczająca wraz z czerwonymi butami i muzyką kultura Zachodu. I on, David Bowie, z kamiennym wyrazem twarzy, niemal nieporuszony, z jasnym i dzikim spojrzeniem powtarzający „Let’s dance”.

Zachęcał do tańca nie raz, za każdym razem mając na myśli o wiele więcej niż tylko taniec. Ukazując tym samym przemożną siłę tkwiącą w żywiole ruchu i magnetycznej ekspresji ciała. Ciała, które przecież ulega nieustannej transformacji. Woła o nowe wcielenia, o zaspokojenie własnych fantazji i potrzeb. W tej wspólnej cyfrowej żałobie przypominamy raz jeszcze kilka wybranych utworów:

„Let’s Dance” (z płyty o tym samym tytule, 1983)

Let’s dance – Put on your red shoes and dance the blues
Let’s dance – To the song they’re playin’ on the radio

Let’s sway- While color lights up your face
Let’s sway – Sway through the crowd to an empty space

(…)

Let’s dance – For fear your grace should fall
Let’s dance – For fear tonight is all

Let’s sway – You could look into my eyes
Let’s sway – Under the moonlight, this serious moonlight

„Dancing With The Big Boys” (David Bowie and Iggy Pop; album „Tonight”, 1984)

Something’s going on in society
(Dancing with the Big Boys)
You chew your fingers and stare at the floor
(Dancing with the Big Boys)
One wrong word and you’re out of sync
Talking bout a hands on policy
(Big Boys)
Death to the trees
(Dancing with the Big Boys)
They weren’t bad, they’re weren’t brave
Nothing is embarrassing
(Dancing with the Big Boys)
There are too many people, too much belief
(Dancing with the Big Boys)
Where there’s trouble there’s poetry
(…)

Magic Dance – fragment filmu „Labyrinth” (reż. Jim Henson, 1986)

„Baby Can Dance” (album „Tin Machine”, 1988)

(…) But baby can float
Baby can drown
Baby can touch her toes,
Toss her hair
Make you feel you’re going nowhere
Baby can dance
Baby can dance
Baby can walk around the town
Attract a man and cut him down

I’m the shadow man the jumping jack
The man who can and don’t look back
But the baby can the baby can

I’m rolling out of the Ferris wheel
No one looks and no one feels
But the baby can the baby can

And the way it feels
I’m feeling you

Everyday, is far away
Everyday, everyday
It’s over now
It’s over now

„Lucy Can’t Dance” (album „Black Tie White Noise”, 1993)

(…) Pursuing your frenzy in Ritz or Savoy
In this sexual noise vicious chords offer joy
You live and you die
In the blink of an eye
But I can’t make you dance
Dance to the noise
Lucy can’t dance but she knows what the noise can do
(…)
So I’ll spin while my lunatic lyric goes wrong
And I’ll put all my eggs in a postmodern song
Lucy can’t dance to the noise but she knows what the noise can do
Oh! This shallow orb mugged by reality
Just a few simple words like I love you, I need you
Live and you die in the blink of an eye
Still I can’t make you dance (…)

„Dancing In The Street” (David Bowie & Mick Jagger, 2007)

(…) All we need is music, sweet music
There’ll be music everywhere
They’ll be swinging, swaying, records
Dancing in the street, oh

It doesn’t matter what you wear, just as long
So come on, every guy, grab a girl,
They’ll be dancing, dancing in the street

It’s an invitation across the nation, a
They’ll be laughing and singing, music
Dancing in the street

Philadelphia, PA
Baltimore in DC now
Don’t forget the Motor City
On the streets of Brazil
Back in the USSR
No matter where you are (…)

It doesn’t matter what you wear
Just as long as you are there
So come on every guy, grab a girl,
They’ll be dancing, dancing in the streets

Way down in LA, everyday
Dancing in the streets
‚Cross in China too
Me and you
Dancing in the street

Don’t you know
They’ll be dancing

„Dancing Out In Space” (album „The Next Day”, 2013)

Cutting through the water
Hands upon the ghost
To the city of solid iron
Through the kingdom of the ghost
Send your friend away now
Let him sail back home tonight

Something like religion
Dancing face to face
Something like a drowning
Dancing out in space

No-one here can see you
Dancing face to face
No-one here can beat you
Dancing out in space (…)

Anna Duda