Wobec dyktatury unifikacji

Czy mogą zaintrygować niezwiązane ze sobą przedmioty: spinki do włosów, opaski, para obuwia, para drzewek bonsai, wysublimowane w formie kolczyki, fotografie bliźniąt syjamskich, fotografia pierwszokomunijna?Część z nich to elementy żałobnego stroju kobiety nawiązujące w zamyśle Karoliny Szymanowskiej – autorki wystawy zatytułowanej „Raj duszny” – do epoki wiktoriańskiej. Są to bowiem symboliczne formy gorsetu – pancerza nie tylko fizycznego, ale też estetycznego – obyczajowego, kreującego w owej epoce kanony norm zachowań, wyglądu, nawet myśli. Ów „dekalog” fizyczno-społecznej projekcji transformował i uplastyczniał zarazem też tłamsząc wachlarz, zwłaszcza kobiecej ekspresji. Rodziło to różnego rodzaju sublimacje.

Kompensacje żywiołowości natury człowieka, choć w zamierzeniu miało sprzyjać ewokacji pożądanych społecznie norm.

Jak w przypadku fotograficznych przedstawień braci i sióstr syjamskich, technicznie przez Autorkę rozdzielonych, tak w istocie, mimo że wizualnie niektóre jednostki mogą być prawie identyczne, de facto mają potrzebę autonomii, znacznej miary niezależności i indywidualnej samorealizacji.

Jak owa para drzewek bonsai, na oko nieróżniących się, faktycznie będąca dwoma osobnymi organizmami, mieniącymi się bogactwem zróżnicowań.

Podobnie niektóre dążenia w kwestii zrównania praw płci, wręcz zrównania samej płci, tylko częściowo znajdą pokrycie w realnym urzeczywistnieniu. Gdyż kobieta i mężczyzna to naprawdę dwie strony ludzkiej natury i ignorowanie tych odmienności skazane jest na znaczne spięcia i problemy w wielu sferach życia.

Bogactwa człowieczeństwa nie da się ująć syntetycznymi teoriami, np. psychologicznym testem Rorschacha, gdyż symetryczne plamy atramentowe w pryzmacie bogactwa ludzkiej psychiki są jej nieudolnym miernikiem.

Pewien eksponat wystawy – parę butów – mogłaby użyć kobieta, jak i mężczyzna. Ale za sprawą tego aktu nie zmieni się – może minimalnie – tożsamość tych osób.

Wystawa „Raj duszny” Karoliny Szymanowskiej, inaugurująca cykl spotkań wystawienniczych „Drobnostki” prezentowana jest w aneksie BWA Katowice do 27 maja 2012  roku.